Εάν δεν έχεις ξανασυναντήσει τις Guerilla Girls, και ειδικά αν ετοιμάζεσαι για μια συνέντευξη μαζί τους, και μόνο η ιδέα ότι πρόκειται για γυναίκες, απροσδιορίστου ηλικίας, που φορούν μάσκα γορίλα, δεν τη βγάζουν ποτέ, υπάρχουν από τη δεκαετία του 80 για να αποκαλύπτουν και να υπονομεύουν τις κυρίαρχες λογικές και διηγήσεις της σύγχρονης οπτικής κουλτούρας, δημιουργεί έναν μύθο που μεταφράζεται μάλλον σε άγχος. Οι Guerilla Girls λοιπόν, οι γνωστές-άγνωστες, φεμινίστριες - ακτιβίστριες - καλλιτέχνιδες, για την ακρίβεια τρεις Guerilla Girls, βρέθηκαν στην Αθήνα, για ένα εναλλακτικό σεμινάριο δημιουργίας αφίσας.

Φανταστείτε λοιπόν τρεις συνηθισμένες γυναίκες, με ροζ, ριγέ πουκαμισάκι, κίτρινα βαμμένα νύχια, ανταύγειες στα μαλλιά, σκουλαρίκια με το σύμβολο της ειρήνης και μαύρες μάσκες με μοβ λεπτομέρειες, που αφήνουν -ευτυχώς για όλους- ελεύθερο το στόμα, οι οποίες, κάθονται ανάμεσα σε μικρές ομάδες γυναικών, που δεν ξεπερνούν τις 12 ή τις 15, κόβουν φωτογραφίες από περιοδικά, κουβεντιάζουν, ζωγραφίζουν κύκλους με ανθρώπους που αγκαλιάζονται, χρησιμοποιούν πολύχρωμους μαρκαδόρους, κόλλες, ψαλίδια, για να γράψουν στα αγγλικά λέξεις και έννοιες όπως «σεβασμός», «αλληλεγγύη», «κοινωνική ευθύνη», «διαφορετικότητα»...

Έχει προηγηθεί και προβολή με προηγούμενες αφίσες, πόστερ, μηνύματα στο χαρτί, για να εμπνευστούν οι Ελληνίδες πλέον για χιουμοριστικές και προκλητικές πολιτιστικές παρεμβάσεις. «Ένας για όλους. Ολοι για έναν. Πάρτε τον κόσμο στα χέρια σας», «Πρέπει να γδυθούν οι γυναίκες για να μπουν μέσα στο Μουσείο Μετ;» και «Ο ανατομικά ορθός Οσκαρ. Είναι λευκός και άνδρας, όπως ακριβώς και οι άνδρες που τον κερδίζουν». Η καλύτερη αφορμή για μια συνέντευξη με μάσκες.

Όχι, δεν μάθαμε τα πραγματικά τους ονόματα. Ναι, μας συστήθηκαν με τα ψευδώνυμά τους, αυτά που δανείζονται από γυναίκες καλλιτέχνιδες που δεν ζουν πια. Καμιά τους δεν είχε ξαναέρθει στην Αθήνα και είχαν μόλις προσγειωθεί από τη Σλοβενία και την Ουγγαρία, χωρίς να μπορούν να πουν τίποτα για την πόλη. Ακόμη. Κρύβουν μια παιδικότητα, είναι ιδιαίτερα φιλικές και χαλαρές με γυναίκες που έχουν μόλις γνωρίσει, προτείνουν χωρίς να επιβάλλουν κάτι. Και αν το θέμα είναι φεμινισμός και δικαιοσύνη, ξέρουν πώς να το αντιμετωπίζουν σαν παιχνίδι, με τον άγνωστο για τις ίδιες Αλέξη Τσίπρα, φρεσκοκομμένο από εφημερίδες, μέσα σε κολάζ, ανάμεσα σε τίτλους, δανεικούς από μηνιαία περιοδικά και διαφημίσεις ομορφιάς.

- Τι σας έφερε στην Αθήνα;

- Μας προσκάλεσε το Κέντρο Ερευνών για τις Γυναίκες της Μεσογείου να κάνουμε ένα σεμινάριο επικεντρωμένο στις αφίσες - το αποκαλούμε «Μετατρέψτε τη συμπεριφορά σας σε ακτιβισμό». Υπάρχουν τρία μέλη των Guerilla Girls σε περιοδεία εδώ: η Αφρα Μπεν, η Μάγια Ντέρεν και η Τζούλια Τσάιλντ. Η Αφρα Μπεν (1640-1689) ήταν μία από τις πρώτες επαγγελματίες γυναίκες συγγραφείς της Αγγλίας που έβγαλαν χρήματα ως συγγραφείς, η Μάγια Ντέρεν ήταν μια Αμερικανίδα αβάν-γκαρντ κινηματογραφίστρια και θεωρητικός του σινεμά (μαζί και χορογράφος, χορεύτρια, ποιήτρια, συγγραφέας και φωτογράφος), η Τζούλια Τσάιλντ Αμερικανίδα σεφ και συγγραφέας.

- Αν σας ζητούσαμε να σχεδιάσετε μια αφίσα για τη σύγχρονη Αθήνα ή Ελλάδα, τι θα φτιάχνατε;

- Ευχόμαστε να έχουμε εμπνεύσει τις μαθήτριες της Αθήνας να δημιουργήσουν αυτό το πόστερ. Δεν υποθέτουμε ότι γνωρίζουμε τα πάντα για την κατάσταση εδώ. Δείχνουμε τις τεχνικές και τις στρατηγικές που χρησιμοποιούμε εδώ και μια δεκαετία, για να μιλήσουμε για σεξισμό, πολιτική, βία εναντίον των γυναικών, μέσα από μια οπτική κατάθεση. Περιοδεύουμε στον κόσμο με αυτά τα σεμινάρια και έχουμε μόλις έρθει από τη Σλοβενία και την Ουγγαρία, όπου στήσαμε αντίστοιχα workshops. Το μοναδικό έργο που έχουμε κάνει με «ελληνικό» θέμα ήταν ένα πόστερ που φτιάξαμε για την έλλειψη ισότητας για γυναίκες στο θέατρο στη Νέα Υόρκη. Γράφει: «Υπάρχει μια τραγωδία στο Μπροντγουέι και δεν είναι η Ηλέκτρα».

- Εχετε σκεφτεί να αλλάξετε μάσκες και κόνσεπτ;

- Από τότε που οι Guerilla Girls ξεκίνησαν περιοδεία, συμπεριλάβαμε και καλλιτέχνες που ξέρουν τι σημαίνει περφόρμανς και θέατρο, οπότε αναγκαστήκαμε να αναθεωρήσουμε τις απόψεις μας για τις μάσκες γορίλα που καλύπτουν ολόκληρο το κεφάλι και να δημιουργήσουμε μισές, κομμένες μάσκες, που επιτρέπουν στο στόμα μας να μένει γυμνό. Μπορούμε να επικοινωνήσουμε με το κοινό μας πολύ καλύτερα με αυτόν τον τρόπο και να αλλάξουμε τις μάσκες γορίλα με άλλες μάσκες που κατασκευάζουμε σε ορισμένες από τις υπόλοιπες παραστάσεις μας. Οι αυθεντικές, τεράστιες λαστιχένιες μάσκες γορίλα που φορούσα σαν μέλος του αυθεντικού γκρουπ δεν ήταν ιδιαίτερα φιλικές στα θεάματα.

- Τι φορούν οι Guerilla Girls στις Απόκριες ή στο Halloween, που είναι τώρα;

- Ντυνόμαστε σαν νεκρές γυναίκες καλλιτέχνιδες.

- Ποιες υπήρξαν οι πιο εκκεντρικές αντιδράσεις έως σήμερα;

- Κάποιος απείλησε να μας σκοτώσει για το φεμινιστικό μας μήνυμα. Αυτό ήταν σε μια πολιτεία όπου μπορούσες να αγοράσεις όπλο αν ήσουν πάνω από 18 χρόνων, οπότε το πήραμε μάλλον σοβαρά. Οι φοιτητές στο πανεπιστήμιο αναστατώθηκαν πολύ, γι' αυτό και δημιούργησαν ορισμένες φανταστικές αφίσες ενάντια σε αυτήν την απειλή.

- Τι έχει αλλάξει για τις Guerilla Girls από το 1985;

- Η αυθεντική ομάδα χωρίστηκε σε τρία, νέα και ανεξάρτητα γκρουπ το 2001. Το κάναμε γιατί θέλαμε να διευρύνουμε την οπτική μας. Οι Guerilla Girls σε περιοδεία ιδρύθηκαν από τρία μέλη της πρώτης ομάδας που ήταν καλλιτέχνες του θεάτρου και η αποστολή μας είναι να περιοδεύουμε στον κόσμο με θεάματα και θέατρο του δρόμου που αποδεικνύουν ότι οι φεμινίστριες είναι αστείες. Τα περισσότερα από τα σόου μας πλέον αναμεταδίδονται ζωντανά.

- Πιστεύετε ότι η κατάσταση βελτιώνεται;

- Ναι, αλλά συχνά είναι δύο βήματα μπροστά, ένα πίσω. Υπάρχει ένας κατακλυσμός από συντηρητική σκέψη στην Αμερική αυτόν τον καιρό και η Νέα Υόρκη (εκεί όπου είναι και η βάση μας) έχει βιώσει μια αιφνίδια επιδημία από εγκλήματα μίσους τους τελευταίους μήνες. Ολα είναι πολύ περίεργα και ορισμένες φορές τρομακτικά. Οπότε, συνεχίζουμε να πολεμάμε.

- Ποιες γυναίκες σάς εμπνέουν σήμερα;

- Η καινούργια μας περφόρμανς έχει τίτλο «Αν αντέχεις τη θερμότητα: Η ιστορία των γυναικών και του φαγητού». Ένα από τα πράγματα που εντοπίσαμε εξελίσσοντας το συγκεκριμένο κομμάτι είναι ότι το 70% των αγροτών διεθνώς είναι γυναίκες, που παράγουν το 50% όλης της τροφής στις αναπτυσσόμενες χώρες, και όμως έχουν στην κατοχή τους μόλις το 2% της γης που καλλιεργούν. Αυτές οι αγρότισσες είναι που μας εμπνέουν.

- Τι σας κάνει να φωνάζετε, να κλαίτε, να γελάτε;

- Ο σεξισμός, ο σεξισμός, ο σεξισμός.